Yüzyılı Düşünmek

21. yüzyılın başında, hâlâ, entelektüel erdemlere inanıyoruz; Yüzyılı Düşünmek de bu erdemlerden biri… Marx’ın, Nietzsche ve Weber’in, Freud ve Heidegger’in, sonrasında Wittgenstein, Arendt, Benjamin, Marcuse ve Adorno’nun, Althusser’in, Foucault ve Habermas’ın sorsallaştırdığı yüzyılı düşünmek eylemi, erdemler sıralamamızda hâlâ ve hâlâ en baştadır.
Yüzyılı düşünmek eylemi; felsefe, siyaset ve sosyoloji öncülüğünde, çağın insanlık durumunu, şiddeti, totalitarizmi, devrimi, kötülük ve iyiliği, diyalektik düşünceyi, araçsal aklı, Marksist tartışmaları, yöntem ve eleştiri öğelerini, kapitalizmi, baskı ve manipülasyonu, pozitivizmi, muhafazakârlığı, insana hükmetmeyi, modern bilim ve doğaya uygulanan baskıyı, teknolojiyi, kitle iletişimini, yığınlaşmayı, özgürlük kaybını, ideolojiyi, devletin ideolojik aygıtlarını, entelektüellerin durumunu, epistemolojiyi, felsefi idealizm ve dogmatizmi, liberalizm tartışmalarını, burjuvaziyi, özgürlük, eşitlik ve adalet tartışmalarını, kamusal alan ve sivil toplumu, rasyonel bireyi, serbest piyasa varsayımını, bilgi-iktidar ilişkisini, özne söylemi ve farklılığı, başkalığı/öteki olmayı, baskı biçimleri ve disiplin tekniklerinin soykütüğünü, moderniteyi, yeni solu, demokrasi ve hukuk devletini, akılsallaşmayı, özgürleşmeyi, tahakkümü, iletişimsel eylem ve diyalogu, post-modern şamatayı, en iyi yaşamı, değerlerin kıyaslanamazlığını, farklılık ve çoğulculuğu, liberal hoşgörüyü, insan hakları ve liberalizmin iflasını toplumsal, etik-estetik ve entelektüel bağlamda ‘Kendilik Sorunsalı’ yapmaktır.
Yüzyılı düşünmek, hassas ve kaygılı olmaktır; buna rağmen inadına yürekli, inadına korkusuz da olmaktır.
Yüzyılı düşünmek, kendini çağın çocuğu yapmak, buna rağmen çağ ırmağına karşı inadına kürek çekmektir.
Yüzyılı düşünmek, yanlış bir dünyayı doğru yaşama denemesidir.

Serdar TAŞÇI
İstanbul Üniversitesi, 2006