Yapı Statiği_{Hiperstatik Sistemler Teori ve Uygulamalar}

Yapı Statiği

Hiperstatik sistemler, sadece denge denklemleri kullanılarak çözülebilmesi mümkün olmayan sistemlerdir. Çözümün yapılabilmesi için malzemenin (iç kuvvet – şekil değiştirme) bağıntılarının bilinmesi gerekmektedir. Bunlardan başka, sistemin sürekliliğini ifade eden şartların vemesnet koşullarının da sağlanması zorunludur. Bu kitapta, hiperstatik sistemlerin çözümü için kullanılan yöntemlerden “Kuvvet Yöntemi ” , “Açı Yöntemi ” ve “ Cross Yöntemi ” konularınayer verilmiştir. Buna ilaveten bir fikir edinilebilmesi amacı ile “ Matris Deplasman Yöntemi“ de ana hatları ile tanıtılmıştır. Anlatılan konuları iyi kavrayabilmek ve kitaptan layıkıyla faydalanabilmek için, izostatik sistemlere ait çözümlerin yeterince biliniyor olması gereklidir.

ÖNSÖZ
Kitap, üç yıldan beri Nişantaşı Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümünde vermekte olduğum "Yapı Statiği-II" derslerinin notlarından ve asistanlık yıllarımdan itibaren biriktirmiş olduğum sayısal örnek ve sınav sorularından oluşmaktadır. Bu konuda, çok değerli yazarlar tarafından kaleme alınmış, Türkçe ve diğer dillerde, yüzlerce eser mevcuttur. Klasik bir bilim dalı olması sebebiyle, yazılan bütün kitaplarda anlatılan hesap yöntemleri aynıdır ve yeni görüşler ileri sürmek mümkün değildir. Sadece içeriğinde, yazarın konuları aktarış biçiminde, kullanılan notasyonlarda, birimlerde ve yazım tekniğinde farklılıklar görülebilir.
Kitap, dokuz bölümden ibarettir. Birinci bölümde yapı sistemlerinin hesabı için yapılmış olan kabuller, ikinci bölümde çubuklardaki eksenel kuvvet, kesme kuvveti ve eğilme momentinden meydana gelen şekil değiştirmeler kısaca gözden geçirilmiştir. Üçüncü bölüm enerji teoremlerine ve hiperstatik sistemlerin çözümünde çok önemli bir yer tutan virtüel iş teoremine ayrılmıştır. Dördüncü bölümde elastik eğri konusuna kısa bir giriş yapılmaktadır.
Kitabın esas amacını teşkil eden, hiperstatik sistemlerin çözüm metotlarından olan kuvvet metodu beşinci bölümde, kuvvet metodunun mütemadi kirişlere uygulanması (üç moment denklemi) altıncı bölümde, deplasman metodu (açı metodu) yedinci bölümde ve Cross meto-du ise sekizinci bölümde yer almaktadır. Son bölüm olan dokuzuncu bölümde ise, okuyucuya bir fikir verebilmek amacı ile matris-deplasman metoduna kısa bir giriş yapılmıştır.
Her ne kadar betonarme derslerinde ve geçerli olan yönetmeliklerde KN ve KNm birimleri kullanılıyor olsa da, burada büyük sayılar kullanmamak ve daha kolay yük tahminleri yapabilmek adına, ton ve tm birimleri tercih edilmiştir.
Her bölümün sonunda, metodun uygulanmasına yönelik yeterli sayıda nümerik uygulama mevcuttur. Defalarca incelenmesine rağmen gözden kaçan, yazım ve çözüm hataları olması muhtemeldir. Tarafıma bildirilmesi, takdir ve teşekkürle karşılanacaktır.
Şekillerin çizimini ve düzenlenmesini, kıymetli dostlarım Sn. Emre Atıl ve Sn. Mehmet Özkan üstlendi. Kendilerine, harcadıkları zaman ve emek için samimi teşekkürlerimi sunarım.
Kitabın yayınını gerçekleştiren Birsen Kitabevi'ne ve Sn. Bahadır Algın'a, da teşekkür ederim.
Bu vesile ile çok değerli hocalarım, Prof.Dr.-Ing. Yavuz Başar'ın (Ruhr Universität), Prof. Or-han Ünsaç'ın (İ.T.Ü.) ve Prof. İrdesel Göğüş'ün (Y.T.Ü.) aziz hatıralarını, saygı ile anmayı borç bilirim.
Hedef alınan okuyucu kitlesi, üniversitelerin inşaat mühendisliği bölümlerinde eğitim alan öğrenci arkadaşlarım olup, kitabın okuyucuya faydalı olması, en büyük dileğimdir.