Programlanabilir Lojik Denetleyiciler ve Mühendislik Uygulamaları

Günümüzde güvenli ve ekonomik bir üretim için gerekli olan endüstriyel otomasyon sistemleri hızlı bir şekilde gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Bu gelişmeye paralel olarak otomasyon sistemlerinin temel yapı taşı olan Programlanabilir Lojik Denetleyiciler (PLC)’de gelişmektedir.

Modern teknoloji ile üretilmiş olan PLC’ler, lojik işlem ağırlıklı mikro işlemci tabanlı sayısal kontrol cihazlarıdır. Bu kitap, başta öğrenciler ve piyasada çalışan genç mühendisler olmak üzere PLC ve endüstriyel otomasyon alanında çalışan herkese yardımcı olmak amacıyla yazılmıştır. Kitapta PLC’lerin yapısı, çalışması, giriş/çıkış elemanları ve programlama teknikleri hakkında temel bilgiler verilmiştir.

Son yıllarda PLC’ lerin programlanması ile ilgili ortaya konan Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC)’nun IEC 1131-3 standartları özet olarak verilmiştir. Endüstride yaygın olarak kullanılan PLC’lerin hemen hemen hepsinde kullanılmakta olan Merdiven Programlama (LD) ve Komut ile programlama (IL) teknikleri kitapta ayrıntılı olarak incelenmiş, Omron Sysmac CPM1/CQM1 ve Siemens S7-200 tipi PLC’ler için değişik tip örneklere uygulanmıştır.

Literatürde, PLC’ler ile ilgili kitaplarda programlama komutları ile ilgili yeterli bilgilerin mevcut olmasına karşın, PLC’li bir endüstriyel otomasyon projesine nereden başlanacağı, hangi tasarım adımlarının izleneceği ve ne tür programlama tekniklerinin kullanılacağına ilişkin yeterli bilgi bulunmamaktadır. Neticede PLC programlama komutları hakkında yeterli bilgi sahibi olan bir öğrenci, karşılaştığı bir endüstriyel otomasyon problemini nasıl çözeceğini bilememektedir. Çözüm için kendilerine özgü sezgisel yazılımlara başvurmaktadırlar. Benzer biçimde endüstride çalışmakta olan bazı deneyimli yazılımcılar, PLC yazılımlarını genellikle sezgisel olarak yazmaktadırlar.

Sistematik bir tasarım yöntemi izlememektedirler.Ancak, aradan uzunca bir süre geçtikten sonra programa bazı düzeltme veya ilaveler yapmak gerektiğinde, sezgisel olarak yazılmış olan programın kavranması ve gerekli değişikliklerin yapılması uzun bir zaman almakta, bazen mümkün olmamaktadır.Bu durum işletmelerde önemli üretim kaybına sebep olmaktadır. Söz konusu bu bilgi eksikliğini gidermek amacıyla kitabın 7. bölümünde PLC’li otomasyon sistemlerinin tasarımı ve gerçekleştirilmesi için gerekli tasarım adımları ayrıntılı olarak incelenmiştir.