Bir Gönül ve Fikir Macerası

“Bu eserin, “Blithedale” bölümünde, okurların çoğu, Roxbury’de bulunan ve −on yıldan biraz daha uzun bir süre evvel− Charles Fourier’nin tesirinde kalmış bir grup sosyalistin ikamet ettiği ve zirai faaliyetlerde bulunduğu Brook Farm’ın, cüzi ve aslına pek de uygun olmayan muğlak tasvirini muhtemelen sezecektir. Yazar, bu topluluğu hatırında tuttuğunu ve −bu toplulukla, bir süreliğine, şahsen alakadar olma fırsatına sahip olduğu için− müteakip sayfalardaki hayalî anlatıya daha gerçekçi bir renk vermek umuduyla, zaman zaman gerçek hatıralarından yararlandığını inkâr etmek istememektedir. Ancak bahsedilen kurumun, içerisinde tanıttığı hayalî kişilerle aynı kurgusal düzeyde ele alındığının anlaşılmasını rica etmektedir. Olayı ele alış biçimi, romanın ana amacı bakımından tamamen tesadüfidir; ne bir teoriyi örneklemek, ne de Sosyalizme dair, olumlu veya olumsuz, bir sonuç çıkarmak adına en ufak bir iddiada bulunmamaktadır.

Kısacası, sosyalist toplumla ilgili mevcut kaygısı, aklındaki varlıkların daima değişen maskaralıklarını sergileyebilecekleri ve gerçek hayattaki olaylarla çok yakın bir karşılaştırmaya maruz kalmayacakları, gündelik hayatın akışından biraz uzakta bir tiyatro sahnesi oluşturmaktan ibarettir. Kurgunun uzun zamandır konuşulduğu köklü ülkelerde, romancıya bazı geleneksel ayrıcalıklar tanınıyor gibi gözükmektedir; romancının eseri doğayla tam olarak yan yana getirilmemekte ve gündelik ihtimaller yoluyla üretmek zorunda olduğu iyileştirilmiş etkiler göz önünde bulundurularak, ona bu ihtimaller konusunda müsamaha gösterilmektedir. Ancak ülkemizde, uygun bir mesafeden bakıldığında, gerçek dünyaya ayırt edilemeyecek kadar benzeyen, fakat içinde yaşayanların kendilerine has, tuhaf, büyülü bir havaya sahip olduğu, böyle bir Masal Diyarı henüz mevcut değildir. Amerikan romansçısının ihtiyacı olan şey bu ortamdır. Bu ortamın yokluğunda, hayalî varlıklar, fani insanlarla aynı kategoride gösterilmeye mecbur bırakılır; bu zorunluluk genellikle bu varlıkların yapısındaki boyayı ve mukavvayı çok acı bir şekilde fark edilebilir kılar. Yazar, bu zorluğu kısmen de olsa bertaraf etme düşüncesiyle −bu duygu ona her zaman çok ağır gelmiştir−, Brook Farm’daki eski ve sevgiyle hatırladığı evini, hayatının kesinlikle en romantik bölümü olduğu ̶ aslında bir hayaldir, ama vuku bulmuştur ̶ ve böylece kurgu ile gerçeklik arasında uygun bir dayanak noktası sunduğu için, kendi malı gibi, izin almadan kullanma cesaretini göstermiştir. Ayrıca bu sahne, takdim etmek arzusunda olduğu şahsiyetlere de uygun düşmekteydi…” (Yazarın Önsözünden)